"Europa znajduje się w centrum rozwiązania konfliktu ukraińskiego bardziej niż kiedykolwiek i nic nie można zrobić bez niej" - przypomina Jean-Dominique Giuliani. Determinacja europejskich przywódców, takich jak Emmanuel Macron, Keir Starmer i Friedrich Merz, umożliwiła zmianę amerykańskich planów; umowa w sprawie surowców podpisana między Stanami Zjednoczonymi a Ukrainą jest realną obietnicą amerykańskich inwestycji w odbudowę Ukrainy, z poszanowaniem ukraińskiej niepodległości i prawa europejskiego. Jedność Europejczyków doprowadziła do mocnej reakcji przeciwko Rosji w zakresie obrony i sankcji. Wiele zachodnich krajów, takich jak Kanada, Japonia i Korea, wspiera Europejczyków w sprzeciwie wobec imperializmu i rewizjonizmu.

Aby uczcić 75. rocznicę deklaracji Schumana, Fundacja Roberta Schumana proponuje powrót do "Pour l'Europe" - książki, która przedstawia wizję Roberta Schumana na rzecz politycznej i dobrowolnej integracji europejskiej, bogatej swoją różnorodnością, ale silnej swoją jednością. Dostępna jest również książka "Schuman: Father of Europe" napisana przez Jean-Marie Pelta, profesora i pisarza. Pozwala wejrzeć w tę niezwykłą postać polityczną, która brała udział we wszystkich kluczowych wydarzeniach międzynarodowych okresu powojennego, oraz pozwala lepiej zrozumieć podstawy i znaczenie Europy. Publikacje są dostępne na stronie internetowej Fundacji Roberta Schumana w języku angielskim i francuskim, a także w języku niemieckim w przypadku "Pour l'Europe".

9 maja przypada 75. rocznica deklaracji Schumana, aktu założycielskiego integracji europejskiej. Deklaracja wygłoszona przez Roberta Schumana, ówczesnego francuskiego ministra spraw zagranicznych, proponowała ustanowienie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS). EWWiS była zatem pierwszą ponadnarodową organizacją europejską, która dała początek późniejszej Unii Europejskiej. Dzień ten uosabia zaangażowanie Unii Europejskiej na rzecz pokoju, solidarności, demokracji i różnorodności. Z tej okazji w całej Europie organizowane są liczne wydarzenia. Zostaną ogłoszone na stronie internetowej, którą fundacja uruchomi 7 maja.

Kandydat się zmienił... ale nie wynik. Skrajna prawica zwyciężyła w I turze rumuńskich wyborów prezydenckich 4 maja. Uzyskując 40,96% głosów, George Simion (Sojusz na rzecz Jedności Rumunów, AUR) wzmocnił wynik uzyskany przez Calina Georgescu 24 listopada 2024 roku. Burmistrz Budapesztu Nicusor Dan zakwalifikował się do II tury z 20,99% głosów. Wyprzedził kandydata obecnej koalicji rządzącej Rumunią - Crina Antonescu, który uzyskał 20,07% głosów. II tura odbędzie się 18 maja.

Podczas konferencji Nasz Ocean, która odbyła się 29 kwietnia w Pusanie, Unia Europejska ogłosiła, że przeznaczy ponad 301 mln euro na wsparcie ochrony oceanów. Fundusze zostaną rozdzielone na 6 obszarów: zrównoważoną niebieską gospodarkę, walką z zanieczyszczeniem mórz, tworzenie morskich stref chronionych, cyfrowy ocean, zrównoważone rybołówstwo i przystosowanie do zmian klimatu. Inicjatywa ta wpisuje się w dążenie Unii Europejskiej do promowania czystych, bezpiecznych i zrównoważonych oceanów na całym świecie.

29 kwietnia Komisja Europejska podpisała nową wspólną umowę umożliwiającą 17 krajom UE zakup do 27,4 mln dawek szczepionki przeciwko grypie. Umowa jest częścią europejskich wysiłków mających na celu przygotowanie się na ewentualną pandemię grypy. Gwarantuje szybki dostęp do szczepionki w przypadku oficjalnego ogłoszenia pandemii przez WHO lub Unię Europejską, wzmacniając tym samym zbiorowe bezpieczeństwo zdrowotne.

29 i 30 kwietnia w Walencji odbywał się Kongres Europejskiej Partii Ludowej. Delegaci ponownie wybrali Manfreda Webera na lidera partii i po raz pierwszy desygnowali kobietę - Hiszpankę Dolors Montserrat - na sekretarza generalnego. Wybrano 10 wiceprzewodniczących i skarbnika, ale tylko... 2 kobiety.

W dniach 28-29 kwietnia europejscy ministrowie środowiska obradowali w Warszawie, aby omówić walkę z dezinformacją klimatyczną i adaptacje do zmian klimatu. Polski program GreenEvo został zaprezentowany jako przykład zielonej innowacji. Polska prezydencja podkreśliła potrzebę wzmocnienia odporności środowiskowej. Dyskusje przyczyniły się do postępów prac nad Europejskim Planem Adaptacji do Zmian Klimatycznych.

W odpowiedzi na zagrożenia dla bezpieczeństwa europejskiego (w szczególności wojnę Rosji przeciwko Ukrainie) do 30 kwietnia 16 państw członkowskich ogłosiło, że aktywowało krajową klauzulę opt-out przewidzianą w nowych ramach zarządzania gospodarczego. Klauzula ta (ważna przez cztery lata i dotycząca do 1,5% PKB) umożliwia elastyczność budżetową w celu wzmocnienia zdolności obronnych przy jednoczesnym utrzymaniu zdolności do obsługi zadłużenia. Narzędzie służy zmniejszeniu zależności strategicznej, wypełnieniu luk w zdolnościach i wsparciu europejskiego przemysłu obronnego.

29 kwietnia w Londynie odbyło się spotkanie Zjednoczonego Królestwa i Unii Europejskiej w sprawie umowy o wystąpieniu obowiązującej od 2020 roku. Przedstawiciele dwóch stron ponowili wspólne zobowiązanie do wprowadzenia w życie wszystkich klauzul umowy. Zwrócili uwagę na dotychczasowy znaczący nakład pracy służący wdrożeniu ram z Windsoru, które rozstrzygają kwestię statusu Irlandii Północnej i umożliwiły postęp w wielu obszarach (w tym w zakresie produktów rolno-spożywczych, handlu, podatku VAT i akcyzy). Na koniec uczestnicy obiecali, że pozostaną w bliskim kontakcie i wzmocnią swoje dwustronne stosunki w okresie poprzedzającym szczyt 19 maja.

28 kwietnia Rada postanowiła przedłużyć do 29 kwietnia 2026 roku unijne sankcje wobec podmiotów odpowiedzialnych za działania destabilizujące i podważające suwerenność i niezależność Republiki Mołdawii lub im zagrażające. Po raz pierwszy sankcje wprowadzono w kwietniu 2023 na wniosek Mołdawii w celu ochrony demokracji, praworządności, stabilności i bezpieczeństwa tego kraju. Rada odnotowała nasilenie prób destabilizacji od czasu rozpoczęcia wojny Rosji z Ukrainą.

W orzeczeniu wydanym 29 kwietnia Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że maltański program nabywania obywatelstwa w zamian za z góry określone płatności lub inwestycje jest sprzeczny z prawem europejskim. Sędziowie przypomnieli, że nabycie obywatelstwa UE nie może wynikać z transakcji handlowej.

29 kwietnia europejska rakieta Vega-C pomyślnie wystartowała z Gujańskiego Centrum Kosmicznego w Kourou, umieszczając na orbicie rozwiniętego w ESA satelitę Biomass. Satelita wykorzysta radar dalekiego zasięgu do pomiaru biomasy leśnej i węgla zmagazynowanego w drzewach. Misja ma na celu lepsze zrozumienie cyklu węglowego i mapowanie różnych aspektów geologicznych i klimatycznych.

29 kwietnia Europol uruchomił OTF GRIMM - operacyjną grupę zadaniową pod przewodnictwem Szwecji, która zrzesza 8 europejskich krajów, by zwalczać przemoc polegającą na strategicznej rekrutacji młodych ludzi do popełniania aktów przemocy na żądanie organizacji przestępczych. Organizacje te wykorzystują sieci społecznościowe do wabienia wrażliwych nieletnich obietnicami pieniędzy lub statusu. OTF GRIMM będzie koordynować dochodzenia, wymianę informacji i współpracę z platformami cyfrowymi w celu likwidacji tych sieci.

27 kwietnia premier Grenlandii Jens-Frederik Nielsen udał się do Danii, aby spotkać się z duńską premier Mette Frederiksen. Podczas tego spotkania szef rządu po raz kolejny odrzucił pomysł sprzedaży terytorium wyspy w związku z wypowiedziami prezydenta USA Donalda Trumpa. Podkreślił, że Grenlandia "nie jest na sprzedaż" i że należy w pełni do ludu grenlandzkiego. Następnego dnia król Danii Frederik X rozpoczął oficjalną wizytę na wyspie, podkreślając jedność królestwa w obliczu rosnących napięć geopolitycznych.

30 kwietnia estoński premier Kristen Michal zadeklarował, że jego kraj jest gotowy wnieść wkład w siły odstraszania wspierające Ukrainę. Pomoc ta mogłaby obejmować jednostkę bojową, instruktorów wojskowych i oficerów sztabowych. Estonia obiecuje kontynuować wsparcie wojskowe, dopóki Ukraina nie wygra wojny.

5 maja prezydent Republiki Francuskiej Emmanuel Macron i przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zainaugurowali na Sorbonie inicjatywę "Wybierz Europę dla nauki", której celem jest przyciągnięcie do Europy międzynarodowych naukowców. Podkreślili znaczenie europejskiej otwartości w obliczu odwrotu od nauki obserwowanego w Stanach Zjednoczonych. Wydarzenie służyło zwiększeniu atrakcyjności europejskich badań naukowych.

2 maja irlandzki organ ochrony danych nałożył grzywnę w wysokości 530 milionów euro na chińską firmę TikTok za nieprzestrzeganie europejskiego ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO). Irlandzcy Komisarze ds. Ochrony Danych nakazali firmie TikTok dostosowanie przetwarzania danych użytkowników w Europejskim Obszarze Gospodarczym i zaprzestanie przekazywania danych do Chin.

10. szczyt Inicjatywy Trójmorza w Warszawie rozpoczął się 29 kwietnia przemówieniem prezydenta RP Andrzeja Dudy. Szczyt zgromadził prezydentów 13 krajów członkowskich reprezentujących 120 mln obywateli i 140 priorytetowych projektów. Wydarzenie skupiło się na wzmacnianiu współpracy regionalnej w zakresie infrastruktury, w szczególności w sektorze energetycznym, transportowym i cyfrowym. Przyjęto wspólną deklarację, ale Węgry wyraziły pewne zastrzeżenia.

30 kwietnia prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski spotkał się z wicepremierem Luksemburga - ministrem spraw zagranicznych i handlu zagranicznego Xavierem Bettelem oraz ministrem obrony Luksemburga Yuriko Backesem. Od początku wojny Luksemburg przyjął ponad 4500 ukraińskich uchodźców. Dwie strony omówiły udział Luksemburga w odbudowie Ukrainy. Podczas tej wizyty delegacja Luksemburga ogłosiła dodatkowe wsparcie dla Ukrainy w wysokości 21 mln euro.

4 maja prezydent Czech Petr Pavel powitał na Zamku Praskim swojego ukraińskiego odpowiednika Wołodymyra Zełenskiego. Przy tej okazji ogłosił, że Ukraina może otrzymać do końca roku do 1,8 miliona sztuk amunicji dużego kalibru w ramach inicjatywy prowadzonej przez Pragę i wspieranej finansowo przez 11 krajów.

28 kwietnia Grupa Ekspertów Rady Europy ds. Działań przeciwko Handlowi Ludźmi (GRETA) opublikowała swój najnowszy raport ewaluacyjny dotyczący Cypru. Dostrzeżono postępy w tej dziedzinie, w szczególności dzięki przyjęciu przez Cypr krajowej strategii zwalczania handlu ludźmi. Grupa zwróciła jednak uwagę na sytuację pracowników-migrantów, w tym pracowników domowych, oraz na dostęp do opieki zdrowotnej i edukacji dla dzieci pozostających bez opieki, które są bardziej narażone na wykorzystywanie.

28 kwietnia Francuz Mattias Guyomar został wybrany na prezesa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. 30 maja zastąpi Słoweńca Marko Bošnjaka. To trzeci francuski sędzia, który został prezesem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Wcześniejsi to René Cassin (1965-1968) i Jean-Paul Costa (2007-2011).

29 kwietnia wyżsi urzędnicy Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, a także urzędnicy z krajów członkowskich Organizacji i eksperci wzięli udział w Helsinkach w dyskusjach na temat odstraszania atomowego. Omawiali szybko zmieniające się i złożone wyzwania związane z bezpieczeństwem nuklearnym, przed którymi stoi Sojusz. Fiński minister obrony Antti Häkkänen podkreślił zaangażowanie NATO i jego państw członkowskich w wiarygodne i skuteczne odstraszanie oraz obronę.

Według sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (opublikowanego 28 kwietnia 2025 roku) Unia Europejska jest bardzo daleka od osiągnięcia celu, jakim jest posiadanie 20% światowego rynku mikroprocesorów do 2030 roku. Pomimo uruchomienia Chips Act w 2022, inwestycje są niewystarczające w obliczu międzynarodowej konkurencji. Komisja Europejska zarządza jedynie niewielką częścią niezbędnych funduszy i nie ma wyraźnego mandatu do koordynowania krajowych wysiłków. Inne przeszkody, takie jak koszty energii i zależność od surowców, również hamują postęp tego sektora.

Zgodnie z rocznym sprawozdaniem dotyczącym polityki konkurencji opublikowanym 25 kwietnia w 2024 roku Komisja Europejska zintensyfikowała tę politykę, aby wspierać konkurencyjność UE, transformację ekologiczną i cyfrową oraz sprawne funkcjonowanie jednolitego rynku. Dokonała przeglądu kilku kluczowych rozporządzeń, ścigała nadużycia pozycji dominującej (w szczególności Apple'a i Mety) oraz zatwierdziła duże projekty stanowiące przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania (IPCEI), zwłaszcza w dziedzinie wodoru i zdrowia. Zmodernizowała również zasady pomocy państwa, upraszczając regulacje de minimis i stymulując innowacje. Rygorystyczne stosowanie prawa konkurencji pozostaje w centrum ambicji gospodarczych i środowiskowych UE.

3 maja, w Światowy Dzień Wolności Prasy, organizacja Reporterzy bez Granic opublikowała światowy ranking, który pokazuje, że wolność prasy osiągnęła bezprecedensowo krytyczny poziom. Po raz pierwszy sytuacja w zakresie wolności prasy stała się "trudna" z powodu presji gospodarczej. Unia Europejska potępiła ataki na dziennikarzy oraz stanęła w obronie wolnego i niezależnego dziennikarstwa, podkreślając wspólne inicjatywy, a w szczególności przyjęcie europejskiego aktu o wolności mediów. Zintensyfikowała również walkę z dezinformacją za pomocą narzędzi takich jak EUvsDisinfo oraz przeciwko nadużyciom w ściganiu i dezinformacji. Wezwała do globalnej mobilizacji w celu ochrony wolności słowa.

Wystawa "Studio Rubens" w KMSKA w Antwerpii wprowadza zwiedzających w proces twórczy malarza Petera Paula Rubensa. Do 29 czerwca prezentowane są szkice i późna kopia arcydzieła Rubensa "Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny". Zwiedzający mogą śledzić publiczną renowację tego dzieła. Dzięki temu mogą obserwować żmudne etapy czyszczenia i konserwacji.

Do 26 października Muzeum Narodowe w Warszawie prezentuje kariery kilku polskich artystek, które kształciły się w paryskiej pracowni rzeźbiarza Antoine'a Bourdelle'a, podkreślając rolę kobiet w nowoczesnej sztuce. Wystawa obejmuje różnorodne prace, w tym obrazy, rzeźby i rysunki. Pobyt tych artystek w Paryżu stanowił punkt zwrotny w ich karierach. Ekspozycja ilustruje wymianę kulturalną między Polską a Francją.

Do 27 lipca Muzeum Orsay poświęca wystawę norweskiemu artyście Christianowi Krohgowi. To premiera poza Skandynawią. Ekspozycja podkreśla w szczególności społeczne i polityczne zaangażowanie artysty poprzez naturalistyczne sceny, które poruszają takie tematy jak kondycja ludzi, ubóstwo i niesprawiedliwość wobec kobiet.

Film "Flow" łotewskiego reżysera Gintsa Zilbalodisa zdobył Nagrodę Publiczności LUX 2025, przyznaną 29 kwietnia w Parlamencie Europejskim w Brukseli. Film jest łotewsko-francusko-belgijską koprodukcją. Nagroda LUX jest wyrazem uznania dla zaangażowanego kina europejskiego. Wyróżnienie łączy głosy obywateli i parlamentarzystów, odzwierciedlając aktualne problemy społeczne.

Do 24 maja 2026 roku w londyńskim Barbicanie można oglądać prace Alberto Giacomettiego. Wystawa łączy jego historyczne rzeźby z nowymi pracami współczesnych artystów, takich jak Huma Bhabha, Mona Hatoum i Lynda Benglis. Wydarzenie inicjuje dialog na ponadczasowe tematy śmierci, fragmentacji, domu, pamięci, traumy, erotyzmu, horroru i humoru.

Do 2 listopada Fondation Carmignac prezentuje "Vertigo" - wystawę badającą powiązania między artystyczną abstrakcją a postrzeganiem naturalnych zjawisk od 1950 roku, w szczególności poprzez śródziemnomorski krajobraz. Za pośrednictwem około pięćdziesięciu prac artystów takich jak Yves Klein, Olafur Eliasson i James Turrell ekspozycja zaprasza zwiedzających, by zanurzyli się w różne rejestry wizualne.

Do 23 listopada potrwa 19. Międzynarodowa Wystawa Architektury w Wenecji. Ta edycja została zorganizowana pod kierownictwem architekta i inżyniera Carlo Rattiego, który powiedział: "Aby stawić czoła płonącemu światu, architektura musi wykorzystać całą otaczającą nas inteligencję". Celem jest stworzenie interdyscyplinarnej wystawy, która pokrywa wszystkie tematy naszej gospodarki o obiegu zamkniętym, takie jak zrównoważony rozwój, redukcja odpadów czy regeneracja naszych systemów przyrodniczych.

Do 8 czerwca Staatliche Graphische Sammlung w Monachium analizuje rolę rysunku w XXI wieku jako katalizatora w sztukach pięknych i jako istniejącej formy sztuki, poprzez prace Gerharda Richtera. Niemiecki malarz wykonał w swoim atelier szereg rysunków, kierując się maksymą: "Najbardziej podstawową, najtrudniejszą rzeczą jest zrobienie czegoś, co jest dobre". Monachijska wystawa skupia się na trzech seriach jego najnowszych rysunków.

Do 28 września barcelońskie Centrum Kultury Współczesnej prezentuje wystawę "W niespokojnym powietrzu...". Ekspozycja autorstwa filozofa i historyka Georges'a Didi-Hubermana zaprasza zwiedzających, by zapoznali się z ponad 300 najważniejszymi dziełami kultury europejskiej. Prace takich artystów jak Dali, Giacometti, Brecht, Goethe, Goya, Hugo, Rodin, Miro i Jahnsen pozwalają publiczności zadać sobie pytanie o przekazywanie emocji. Wydarzenie jest hołdem dla Federico Garcii Lorki i jego pojęcia "duende": podwyższonego stanu emocji.