Biuletyn n°886

W obliczu kryzysu koronawirusa i jego konsekwencji gospodarczych Unia potrzebuje doniosłego aktu, którym dobrowolnie wyraziłaby swoją solidarność - pisze Jean-Dominique Giuliani. Jeśli państwa członkowskie zaakceptują uwspólnienie wysiłków na rzecz odbudowy, integracja europejska da niezbity dowód swojej użyteczności... Więcej

Podczas gdy pandemia koronawirusa zmienia światowy pejzaż polityczny, wyzwania, którym musi sprostać Europa (takie jak europejska polityka zdrowotna czy strategiczna autonomia), są ogromne. Sukces zależeć będzie od gotowości Europejczyków do pokonania ich narodowych egoizmów, pisze Françoise Grossetête, specjalna doradczyni Fundacji... Więcej

Były irlandzki premier John Bruton napisał, że dyskutuje się o wielu rozwiązaniach mających ograniczyć wpływ koronawirusa i ożywić europejską gospodarkę, takich jak "coronabonds" czy interwencja Europejskiego Mechanizmu Stabilizacyjnego. Inną opcją jest pozwolić Unii, by sama pożyczała, żeby sfinansować wydatki związane ze zwalczaniem pandemii... Więcej

W obliczu sanitarnego i gospodarczego kryzysu wywołanego przez pandemię koronawirusa Unia próbuje zastosować różne środki będące w jej dyspozycji. Jej zdolność do działania zależy w dużej mierze od państw członkowskich i od ich woli współdziałania. To warunek unijnej reakcji i tego, czy Unia da dowód odporności. Fundacja proponuje Wam syntezę na temat ogółu środków podjętych do tej pory na szczeblu krajowym i europejskim, którą regularnie aktualizujemy... Więcej

4 kwietnia przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen zabrała głos na temat kryzysu koronawirusa. Oceniła, że choć Unia była powolna w swojej pierwszej reakcji, to umiała się dostosować, zwłaszcza poprzez uelastycznienie reguł budżetowych, solidarność medyczną między państwami i oddanie państwom członkowskim do dyspozycji 100 mld euro pożyczek z programu SURE. Przewodnicząca zaapelowała o plan Marshalla oparty na ambitnym wieloletnim budżecie, żeby ożywić europejską gospodarkę po kryzysie... Więcej

Wielu europejskich przywódców wystąpiło na łamach europejskiej prasy. Hiszpański premier Pedro Sanchez zwrócił się o "dowody realnego zaangażowania" i "mocną solidarność" ze strony jego europejskich partnerów. Unijni komisarze Thierry Breton i Paolo Gentiloni zaapelowali o utworzenie europejskiego funduszu na rzecz reaktywacji gospodarki. Niemieccy ministrowie finansów i spraw zagranicznych Olaf Scholz i Heiko Maas uszczegółowili swoje pomysły w kwestii "solidarnej odpowiedzi" na kryzys. Przewodniczący Zgromadzenia Narodowego i Bundestaga Richard Ferrand i Wolfgang Schäuble zapewnili, że Francja i Niemcy wspólnie działają na rzecz przezwyciężenia kryzysu przez Europę... Więcej

2 kwietnia Komisja zaproponowała poprawkę do budżetu Unii w kwocie 3 mld euro na sfinansowanie instrumentu elastyczności. Kwota ta pozwoli Unii stawić czoła konsekwencjom epidemii koronawirusa, a także zwiększyć budżet rezerwy materiałów medycznych RescUE. Pieniądze te należy dodać do 423 mln euro, o jakie Komisja zwróciła się już 27 marca, aby wspomóc Grecję w obliczu presji migracyjnej, żeby zwiększyć budżet Prokuratury Europejskiej i finansować pierwsze środki związane z koronawirusem... Więcej

2 kwietnia Komisja zaprezentowała swój plan w reakcji na trudności gospodarcze związane z koronawirusem. To program SURE w wysokości 100 mld euro polegający na pożyczkach z preferencyjnym oprocentowaniem, żeby pomóc państwom członkowskim sfinansować ich mechanizmy częściowego bezrobocia. Plan obejmuje także uelastycznienie reguł funduszy spójności, żeby zmaksymalizować ich wykorzystanie (zwłaszcza w przypadku rybaków i rolników) oraz przyznanie 3 mld euro pozostających w budżecie UE na systemy zdrowia państw członkowskich. I wreszcie, Komisja dostosuje swój fundusz pomocowy dla najuboższych, żeby zabezpieczyć im dostęp do pomocy żywnościowej... Więcej

3 kwietnia Komisja opublikowała swoje wytyczne w sprawie transgranicznego leczenia i rozmieszczenia personelu medycznego w Unii. Komisja będzie koordynować podział pomocy sanitarnej i pacjentów poprzez swój komitet bezpieczeństwa sanitarnego, finansować przemieszczanie pacjentów poprzez unijny mechanizm obrony cywilnej i wyjaśniać warunki transgranicznej mobilności pacjentów. Zachęca do mobilności personelu medycznego, do dzielenia się informacjami i przypomina, że wydatki na zdrowie kwalifikują się do funduszy strukturalnych... Więcej

3 kwietnia Komisja tymczasowo zrezygnowała z pobierania ceł i VAT-u od importowanego sprzętu medycznego, "żeby przyczynić się do zwalczania koronawirusa". Środek ten dotyczy zwłaszcza masek i wyposażenia ochronnego, a także testów i respiratorów... Więcej

30 marca Komisja opublikowała swoje wytyczne dotyczące swobodnego przepływu pracowników podczas epidemii koronawirusa. Stworzyła niewyczerpujący wykaz rodzajów pracowników, których mobilność ponad granicami powinna zostać uproszczona. To w szczególności przypadek personelu medycznego i osób świadczących opiekę w domach. Komisja chciałaby, żeby pracownicy sezonowi także zostali uznani za kluczowych, w zależności od potrzeb państw członkowskich... Więcej

1 kwietnia przewodniczący włoskiej Rady Giuseppe Conte ogłosił przedłużenie kwarantanny do 13 kwietnia, podczas gdy rząd przygotowuje wieloetapowy plan wyjścia z odosobnienia. Na 5 kwietnia we Włoszech było 128 948 przypadków zakażenia i 15 887 zgonów... Więcej

3 kwietnia Europejski Bank Inwestycyjny zapowiedział intensyfikację swoich środków wspierających gospodarkę, aby stawić czoła kryzysowi spowodowanemu przez epidemię koronawirusa. Ogłosił utworzenie funduszu gwarancyjnego na kwotę 25 mld euro, który będzie mógł pokryć do 200 mld długu przedsiębiorstw w państwach członkowskich. Odblokował także 5 mld euro, by pomóc europejskim MŚP zmobilizować kwotę finansowania sięgającą 40 mld oraz sfinansuje inicjatywy badawcze na rzecz wyeliminowania koronawirusa... Więcej

W deklaracji z 31 marca, nazajutrz po przegłosowaniu ustawy poszerzającej kompetencje węgierskiego rządu na czas nieokreślony, przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen przypomniała o znaczeniu zachowania demokracji, państwa prawa i wolności prasy w państwach członkowskich. Podkreśliła, że środki muszą być proporcjonalne i ograniczone w czasie oraz że Komisja sprawdzi ich stosowanie przez państwa członkowskie. 2 kwietnia 16 państw członkowskich Unii zaapelowało o to, by nie pogarszać kondycji państwa prawa, demokracji i praw podstawowych oraz udzieliło poparcia Komisji. Węgry dały do zrozumienia, że chciałyby się przyłączyć do tej deklaracji... Więcej

30 marca Komisja ogłosiła, że zapewni 38 mln euro dla krajów Bałkanów Zachodnich i 140 mln euro dla krajów Partnerstwa Wschodniego, aby pomóc im stawić czoła pilnym potrzebom sanitarnym. Do tego należy dodać 374 mln euro i 700 mln euro na zrekompensowanie konsekwencji pandemii. Środki te pójdą zwłaszcza na sprowadzanie sprzętu medycznego, ale także na przyznawanie kredytów dla szczególnie dotkniętych MŚP... Więcej

2 kwietnia sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg ogłosił, że ministrowie spraw zagranicznych krajów Sojuszu powierzyli najwyższemu dowódcy NATO - generałowi Tedowi Woltersowi - zadanie koordynowania wojskowej odpowiedzi na kryzys. Sojusz zaczął się już zajmować kwestiami logistycznymi i pomocą sanitarną. Będzie mógł także korzystać z szybkich korytarzy powietrznych w ramach europejskiej przestrzeni powietrznej w celu dostarczania wyposażenia medycznego... Więcej

3 kwietnia dyrektor generalny WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus ostrzegł państwa przed zbyt szybkim znoszeniem kwarantanny, co może pociągnąć za sobą wznowę koronawirusa i pogorszyć gospodarcze konsekwencje epidemii. Dyrektor wezwał państwa, żeby położyły nacisk na wydatki sanitarne, by szpitale i inne instytucje sanitarne pozostały dobrze wyposażone. Zapewnił, że trwa współpraca między WHO, MFW i Bankiem Światowym... Więcej

31 marca hiszpański rząd zapowiedział nowe środki chroniące przedsiębiorstwa i osoby prowadzące działalność na własny rachunek, takie jak moratoria na płatności, mikrokredyty czy zakaz eksmisji przez 6 miesięcy. 6 kwietnia przewodniczący włoskiej Rady Giuseppe Conte zapowiedział plan w wysokości 400 mld euro na wsparcie przedsiębiorstw na włoskim rynku i eksportujących. Łącznie środki ekonomiczne państw członkowskich reprezentują około 3% PKB strefy euro... Więcej

4 kwietnia hiszpański premier Pedro Sanchez zapowiedział przedłużenie kwarantanny do 25 kwietnia, a w Niemczech obostrzenia przedłużono do 19 kwietnia. We Francji i w Belgii władze dały do zrozumienia, że środki zostaną przedłużone poza 15 i 19 kwietnia. W Zjednoczonym Królestwie, w którym obowiązuje bezterminowa izolacja i którego premier Boris Johnson trafił 5 kwietnia do szpitala z powodu utrzymujących się objawów COVID-19, królowa Elżbieta II zaapelowała do swoich poddanych o to, by pozostali "zjednoczeni i zdeterminowani". W Holandii duże ograniczenia w przemieszczaniu się będą obowiązywać do 28 kwietnia. Tymczasem Szwecja jest obecnie jedynym krajem Unii, który nie ogranicza przemieszczania i pozostawia otwarte szkoły. 6 kwietnia Austria zapowiedziała wznowienie handlu począwszy od 14 kwietnia, a Dania 15 kwietnia otworzy szkoły... Więcej

3 kwietnia ministrowie spraw zagranicznych przedyskutowali koordynację operacji sprowadzania europejskich obywateli do krajów, konieczność udzielenia pomocy najsłabszym państwom (szczególnie w Afryce) w obliczu pandemii COVID-19, a także zagraniczne kampanie dezinformacji o pandemii... Więcej

31 marca Unia Europejska rozpoczęła nową operację morską, by kontrolować embargo ONZ na broń dla Libii. Oprócz kontrolowania stosowania embarga jej zadaniem będzie zwalczanie nielegalnego eksportu ropy i przemytu ludzi oraz kształcenie libijskich strażników przybrzeżnych... Więcej

31 marca Europa po raz pierwszy uruchomiła mechanizm handlu wymiennego Instex, żeby dostarczać wyposażenie medyczne do Iranu (w który COVID-19 uderzył z całą mocą) bez narażania się na amerykańskie sankcje. Mechanizm ten został stworzony przez Paryż, Berlin i Londyn, współsygnatariuszy porozumienia w sprawie irańskiej energii atomowej, po wyjściu Stanów Zjednoczonych z tej umowy w maju 2018 roku i przywróceniu amerykańskich sankcji... Więcej

W orzeczeniu wydanym 2 kwietnia Trybunał Sprawiedliwości Unii ocenił, że odmawiając zastosowania tymczasowego mechanizmu relokacji osób wnioskujących o azyl w 2015 roku Polska, Węgry i Czechy nie wypełniły swoich zobowiązań wynikających z unijnego prawa. Czechy relokowały 12 osób zamiast 50, Polska nikogo, a Węgry odmówiły przyjęcia na siebie zobowiązań w liczbach. Budapeszt i Warszawa powołały się na utrzymanie porządku publicznego i ochronę bezpieczeństwa wewnętrznego, a Praga wskazywała dysfunkcjonalność tego mechanizmu. Argumenty te zostały przez Trybunał odrzucone... Więcej

Z konkluzji wydanych przez rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości z 2 kwietnia wynika, że nabywcy samochodu Volkswagena, którego silnik został zmanipulowany, żeby ukryć poziom emisji, mogą ścigać producenta w państwie, gdzie pojazd został kupiony a nie jedynie w państwie pozwanego... Więcej

W orzeczeniu wydanym 2 kwietnia Trybunał Sprawiedliwości ocenił, że w sytuacji, gdy państwo członkowskie ma rozpoznać wniosek państwa trzeciego o ekstradycję obywatela państwa Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) będącego stroną porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG), ma ono obowiązek ustalenia, czy obywatel ten nie zostanie poddany karze śmierci lub torturom. Trybunał rozpatrywał przypadek obywatela rosyjskiego będącego naturalizowanym Islandczykiem, poszukiwanego przez biuro Interpolu w Moskwie i zatrzymanego w Chorwacji... Więcej

2 kwietnia Rada Prezesów Europejskiego Banku Centralnego zdecydowała o odłożeniu ewaluacji jego strategii polityki pieniężnej na połowę 2021 roku (pierwotnie miał to być koniec 2020), żeby skoncentrować się na kryzysie związanym z koronawirusem. Europejskie konsultacje organizowane w ramach programu "EBC słucha" zostały odłożone i mogą się odbywać online... Więcej

2 kwietnia Europejska Agencja Leków wydała zalecenia w sprawie wykorzystywania w walce z COVID-19 eksperymentalnego leczenia w ramach programu stosowania leków w wyjątkowych przypadkach. Na wniosek Estonii, Grecji, Holandii i Rumunii zezwoliła na wykorzystywanie remdesiviru, leku antywirusowego skutecznego w przypadku wirusów SARS i MERS, z zachowaniem sprawiedliwego i jednocześnie transparentnego podejścia, a przede wszystkim według wspólnych kryteriów i warunków stosowania... Więcej

6 kwietnia izba niższa parlamentu przyjęła zmianę kodeksu wyborczego dotyczącą wprowadzenia głosowania korespondencyjnego w wyborach prezydenckich przewidzianych na 10 i 24 maja z powodu pandemii COVID-19 i ograniczeń w przemieszczaniu się i swobodzie zgromadzeń. Klauzula umożliwia odłożenie głosowania, ale nie później niż 17 maja. Nowelizacja sprzeczna jest z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, który zakazuje zmian w kodeksie wyborczym później niż 6 miesięcy przed wyborami, i została stanowczo skrytykowana przez opozycję. Poprawkę musi jeszcze rozpatrzyć Senat... Więcej

4 kwietnia liderem brytyjskiej Partii Pracy wybrano Keira Starmera, byłego adwokata i deputowanego od 2015 roku. Starmer wezwał do konstruktywnej współpracy z rządem Borisa Johnsona w walce z koronawirusem i do zwalczaniu antysemityzmu. Jego 10-punktowy plan polityczny przejmuje pewne propozycje jego poprzednika Jeremy'ego Corbyna, takie jak nacjonalizacja kolei i poczty oraz zniesienie praw antyzwiązkowych... Więcej

Rada Europy opublikowała swój raport z monitoringu wykonywania wyroków i decyzji ETPC za rok 2019. Raport wskazuje na narastające stosowanie się do orzeczeń Trybunału w stosunku do dekady 2000-2010. Wytknięto jednak braki związane z podmiotami krajowymi, brak zasobów czy nawet niezgodności z pewnymi orzeczeniami... Więcej

3 kwietnia Grupa Ekspertów do spraw Działań Przeciwko Handlowi Ludźmi (GRETA) złożyła ogólny raport z aktywności za rok 2019. Podkreśla m.in., że w przypadku 42 na 47 państw członkowskich mamy do czynienia z brakami w zakresie identyfikacji dzieci i dorosłych ofiar handlu oraz brakami w pomocy i wspieraniu ofiar. Grupa zwraca się również do państw o zaostrzenie kar dla przemytników... Więcej

31 marca sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg zapowiedział powołanie grupy refleksyjnej ds. przyszłości Sojuszu, co jest skutkiem szczytu w Londynie 4 grudnia. Grupa pod przewodnictwem Thomasa de Maizière'a, byłego niemieckiego ministra spraw zagranicznych, i Wessa Mitchella, amerykańskiego dyplomaty, powinna dostarczyć zaleceń służących wzmocnieniu jedności, koordynacji członków i politycznej roli NATO... Więcej

Według komunikatu Eurostatu opublikowanego 1 kwietnia w lutym (przed epidemią) stopa bezrobocia nadal spadała - do 6,5% w Unii Europejskiej i do 7,3% w strefie euro. Najniższe bezrobocie było w Czechach (2%), a najwyższe w Hiszpanii (13,6%) i w Grecji (16,9% w grudniu)... Więcej

W 2018 roku obywatelstwo jednego z państw Unii uzyskało 672 300 osób, wynika z danych opublikowanych przez Eurostat 30 marca. W 2017 roku było to blisko 700 000, a w 2016 850 000. Najczęściej obywatelstwo uzyskują Marokańczycy (10%), Albańczycy (7%) i Turkowie (4%)... Więcej

Narodowy Instytut Audiowizualny udostępnia online dokument, na który składają się teksty i filmy wideo na temat wyjątkowego koncertu, jaki w 2011 roku dał polski kompozytor i dyrygent Krzysztof Penderecki, we współpracy z brytyjskim muzykiem Aphexem Twinem i gitarzystą rockowej grupy Radiohead Jonny'm Greenwoodem. Penderecki zmarł 29 marca w wieku 86 lat... Więcej

British Library oferuje możliwość zajrzenia do ponad 35 000 książek i ilustrowanych manuskryptów. Interfejs pozwala czytelnikom powiększyć lub zmniejszyć rozmiar dzieł, żeby można było zobaczyć więcej szczegółów... Więcej

Pałac w Wersalu proponuje na swojej stronie internetowej 5 wirtualnych wystaw tematycznych o Ludwiku XIV, modzie w Wersalu czy królewskich posiłkach. Stworzone specjalnie do internetu interaktywne wystawy łączą malarstwo, zdjęcia, filmy wideo i komentarz audio... Więcej

Berliner Ensemble, jeden z najważniejszych teatrów berlińskiej stolicy, co piątek publikuje online jedno ze swoich przedstawień. Dostępne są również archiwa, zwiedzanie i wystawy... Więcej

Akademia Sztuk Pięknych San Fernando w Madrycie proponuje wirtualną kolekcję swoich dzieł z zakresu architektury i sztuki dekoracyjnej, obrazy i rzeźby głównie z XVII i XVIII wieku... Więcej