"Le Rapport Schuman sur l'Europe, l'état de l'Union 2025" jest dostępny na stronie Fundacji Roberta Schumana i w księgarniach. Ta 19. edycja gromadzi najistotniejsze artykuły, by odpowiedzieć na aktualne pytania i oddać głos tym, którzy kształtują Europę oraz ją analizują. Publikacja, wyposażona w oryginalne mapy i statystyki z komentarzem, a wydana w wydawnictwie Hémisphères, stanowi narzędzie niezbędne do zrozumienia wielowymiarowych wyzwań współczesnej Europy. Zamów ją.

10 czerwca Komisja Europejska zaktualizowała listę krajów i terytoriów wysokiego ryzyka, w których występują strategiczne braki w krajowych systemach zwalczania prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. Do krajów trzecich figurujących na tej liście dodano Monako, a usunięto Gibraltar.

13 czerwca Komisja Europejska ujawniła 8. program inwestycji w energię atomową (PINC), służący ewaluacji potrzeb inwestycyjnych w tym sektorze do 2050 roku. Ramy te pozwalają wesprzeć dekarbonizację i wzmocnić konkurencyjność energetyczną Unii Europejskiej. Proponują scenariusze oparte na różnych poziomach stosowania energii atomowej, oceniając jej wpływ na emisje CO2 i koszty. Celem jest ukierunkowanie państw członkowskich i inwestorów na spójne strategie, zabezpieczające transformację ekologiczną i europejską stabilność energetyczną.

12 czerwca Rada przyjęła rozporządzenie nakładające nowe cła na produkty rolne i niektóre nawozy z Rosji i Białorusi, które nie były jeszcze nimi objęte. Celem jest uniezależnienie Unii Europejskiej od importu tych produktów i zmniejszenie dochodów Rosji z eksportu, aby ograniczyć jej zdolność do finansowania wojny przeciwko Ukrainie. Podwyżki ceł na nawozy będą wprowadzane stopniowo przez trzyletni okres przejściowy.

12 i 13 czerwca ministrowie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, obradujący w Luksemburgu, przyjęli priorytety w zakresie zwalczania wielkiej przestępczości zorganizowanej na 4 kolejne lata (2026-2029). Osiągnięto porozumienie w sprawie projektu rozporządzenia, które zagwarantuje prawa dorosłych potrzebujących ochrony czy wsparcia w sytuacjach transgranicznych, oraz zaakceptowano przedłużenie ochrony tymczasowej dla uchodźców z Ukrainy. Ministrowie upamiętnili również 40. rocznicę Schengen.

13 czerwca Komisja Europejska zaproponowała Radzie, by ta wyraziła zgodę na podpisanie i zawarcie szerokiego pakietu umów ze Szwajcarią, co byłoby krokiem w stronę zmodernizowania partnerstwa. Pakiet obejmuje aktualizację pięciu porozumień związanych ze swobodnym przepływem, transportem, rolnictwem, oceną zgodności i handlem produktami rolnymi, by dostosować je do prawa europejskiego i zagwarantować uczciwą konkurencję. Nowe umowy poszerzają współpracę w takich obszarach jak bezpieczeństwo żywności, zdrowie, elektryczność czy kosmos. Teraz Unia Europejska i Szwajcaria powinny ratyfikować te umowy.

W dniach 13 i 14 czerwca Strasburg stał się bijącym sercem europejskiej młodzieży z okazji EYE2025 - zgromadził 8 500 młodych ludzi z blisko 160 krajów. Odbyło się ponad 450 działań w Parlamencie Europejskim i w wiosce EYE, łączących debaty, warsztaty i występy artystyczne.

Zgodnie z oświadczeniem Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej FRONTEX w ciągu pierwszych pięciu miesięcy 2025 roku liczba nielegalnych migrantów przybywających do Unii Europejskiej spadła o 20%. Największy spadek nieprzepisowych przekroczeń odnotowano na szlaku Bałkanów Zachodnich (-56%), szlaku zachodnioafrykańskim (-35%) i wschodnim szlaku śródziemnomorskim (-30%). Odnotowano również 7-procentowy spadek liczby migrantów przekraczających granicę Polski i krajów bałtyckich od strony Białorusi. W swoim ostatnim raporcie FRONTEX konstatował 30-procentowy spadek liczby nielegalnych przekroczeń granicy w latach 2023-2024.

Europejska Agencja Kosmiczna chce zwiększyć swoją "autonomię" w obliczu niepewności wynikającej z cięć budżetowych przewidzianych przez administrację Trumpa, które wpłynęłyby na kilka programów opracowanych we współpracy z NASA - wskazał 12 czerwca dyrektor generalny agencji Josef Aschbacherr, na zakończenie 334. posiedzenia Rady ESA.

Według opracowania gospodarczego OECD z 12 czerwca niemiecka gospodarka dała dowód odporności, ale konieczne są reformy, by zliberalizować dynamikę przedsiębiorstw i inwestycji. Wśród priorytetów znajduje się zredukowanie obciążeń administracyjnych dla firm, uelastycznienie warunków dostępu do zawodów regulowanych, lepsze przyjmowanie wykwalifikowanych migrantów, modernizacja administracji publicznej czy zachęcanie kobiet, seniorów i pracowników o niskich dochodach do pracy. Zgodnie z tym opracowaniem w 2025 roku PKB Niemiec powinno się zwiększyć o 0,4%, a w 2026 o 1,2%, a inflacja powinna wynieść średnio 2,4% w 2025 i 2,1% w 2026.

15 czerwca prezydent Francji Emmanuel Macron odwiedził Grenlandię wraz z duńską premier Mette Frederiksen, na zaproszenie grenlandzkiego premiera Jensa Frederika Nielsena. Wizyta odbywa się w kontekście silnych napięć geopolitycznych po tym, jak prezydent USA Donald Trump wspomniał o możliwości przejęcia wyspy. Emmanuel Macron jest pierwszą europejską głową państwa, która odwiedziła wyspę od czasu tych deklaracji. Chce on potwierdzić suwerenność Europy, demonstrując zjednoczony europejski front. Rozmowy koncentrowały się na bezpieczeństwie na Północnym Atlantyku i w Arktyce, współpracy energetycznej, rozwoju gospodarczym i walce ze zmianami klimatu. Dania z zadowoleniem przyjęła tę inicjatywę jako sygnał poparcia dla jej autonomii względem Waszyngtonu.

10 czerwca król Felipe VI i hiszpańska minister obrony Margarita Robles odwiedzili obóz wojskowy w Cincu, w Rumunii, gdzie odbyli rozmowy z rumuńskim prezydentem Nicusorem Danem. Wizyta dała minister możliwość skomentowania obecności hiszpańskich wojsk w Rumunii jako dowodu zaangażowania tego kraju w kolektywną obronę. Podkreśliła również jedność NATO w Europie.

Do 22 czerwca w Bourget odbędą się Międzynarodowe Targi Aeronautyki i Kosmosu (SIAE). Ta 55. edycja zgromadzi około 2500 wystawców z 48 krajów na 70 hektarach powierzchni wystawowej ze 150 samolotami i 210 pokazami lotniczymi. Targi stanowią globalne skrzyżowanie przemysłu lotniczego i kosmicznego. Oferują możliwości sieciowania, innowacje technologiczne i spektakularne pokazy. Koncentrują się również na odpowiedzialności społecznej i środowiskowej, z inicjatywami w zakresie zrównoważonego rozwoju i redukcji śladu węglowego.

Rada Ministrów zatwierdziła przeprowadzenie przedterminowych wyborów 29 października 2025 roku. To skutek wycofania się Partii Wolności i Postępu (PVV) Geerta Wildersa z czteropartyjnej koalicji. W konsekwencji upadł rząd premiera Dicka Schoofa.

11 czerwca polski premier Donald Tusk uzyskał wotum zaufania w Sejmie (243 głosów za i 210 przeciw). W swoim przemówieniu bronił mandatu swojego rządu. Podkreślił działania Rady Ministrów w obszarach ochrony granic, cyberbezpieczeństwa i polityki migracyjnej. Głosowanie to potwierdza legitymację rządu Tuska w czasie rosnącego napięcia politycznego po wyborze Karola Nawrockiego na prezydenta.

11 czerwca, dziewięć lat po referendum w sprawie brexitu, brytyjski minister spraw zagranicznych David Lammy, jego hiszpański odpowiednik José Manuel Albares oraz unijny komisarz ds. handlu i bezpieczeństwa gospodarczego Maroš Šefčovič przypieczętowali w Brukseli historyczne porozumienie regulujące swobodny przepływ towarów i osób na Gibraltarze. Umowa ta wieńczy ostatni etap negocjacji po brexicie i pozwala obywatelom Gibraltaru ponownie cieszyć się swobodą przemieszczania się między terytorium hiszpańskim i unijnym.

11 czerwca Unia Europejska oraz Bośnia i Hercegowina podpisały w Brukseli porozumienie na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa granic, w tym rozmieszczenia europejskiej straży granicznej. Inicjatywa ta ma służyć zwalczaniu nielegalnej imigracji i przestępczości transgranicznej, szczególnie na szlaku bałkańskim. Jest to część wysiłków wspomagających kraje Bałkanów Zachodnich, w których Unia Europejska inwestuje znaczne środki, by poprawić zarządzanie migracją i dostosować standardy do strefy Schengen.

10 czerwca Grupa Ekspertów Rady Europy ds. działań przeciwko handlowi ludźmi (GRETA) opublikowała swój 4. raport dotyczący Mołdawii, obejmujący lata 2020-2025. Zaobserwowano szereg postępów, szczególnie w zakresie środków legislacyjnych i polityk publicznych, takich jak wdrożenie krajowego planu działania ukierunkowanego na grupy najbardziej narażone na wykorzystywanie. W raporcie wezwano do przyjęcia dodatkowych środków, zwłaszcza w celu ochrony dzieci, poprawy pomocy ofiarom i zwiększenia skuteczności dochodzeń.

11 czerwca prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski był gospodarzem szczytu państw Europy Południowo-Wschodniej w Odessie. Wspólnie uruchomiono regionalną platformę koordynacyjną w celu przeciwdziałania zagrożeniom w zakresie bezpieczeństwa, humanitarnym i energetycznym w Europie Południowo-Wschodniej, a zwłaszcza na Morzu Czarnym. W tym samym czasie Niemcy ogłosiły nowy pakiet pomocy wojskowej o wartości 500 milionów euro, obejmujący amunicję, systemy obrony powietrznej i pojazdy opancerzone. Inicjatywy te ilustrują, że Kijów chce wzmocnić swoją odporność poprzez zacieśnianie współpracy z sąsiadami i europejskimi sojusznikami.

13 czerwca, podczas wizyty w Erywaniu, Alain Berset (sekretarz generalny Rady Europy) pochwalił zaangażowanie Armenii na rzecz demokracji i wezwał do trwałego pokoju z Azerbejdżanem. Uwypuklił wsparcie tej organizacji dla procesu reform w tym kraju, w szczególności poprzez plan działania na lata 2023-2026. Alain Berset ogłosił również pomoc w wysokości 2,8 mln euro dla uchodźców z Karabachu. Zachęcał Armenię do przystąpienia do nowych europejskich konwencji i podkreślił znaczenie młodych ludzi w obronie demokratycznych wartości.

Od 9 do 13 czerwca Nicea była gospodarzem 3. Konferencji ONZ w sprawie Oceanów, współorganizowanej przez Francję i Kostarykę. Konferencja doprowadziła do przyjęcia planu działania, mającego przyspieszyć konkretne zobowiązania na rzecz ochrony oceanów.

Zgodnie ze sprawozdaniem Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, opublikowanym 11 czerwca, pomimo zwiększonego finansowania z Unii Europejskiej na rzecz zapobiegania pożarom lasów, jego wpływ pozostaje trudny do oszacowania. Audytorzy wskazują, że wydatki są często źle ukierunkowane, oparte na przestarzałych danych i pozbawione zrównoważonej wizji. Chociaż podjęto zachęcające starania, szczególnie w Portugalii i Hiszpanii, częstotliwość i intensywność pożarów nadal rośnie. Bez rygorystycznego monitorowania i długoterminowej strategii istnieje ryzyko, że europejska pomoc pozostanie "słomianym zapałem".

Rok po przyjęciu Paktu o migracji i azylu Komisja Europejska kreśli zachęcający bilans, ale podkreśla, że potrzebne są dalsze starania. Poczyniono znaczące postępy w takich elementach jak baza Eurodac, w procedurach na granicach czy warunki przyjmowania. Niemniej pozostają wyzwania, zwłaszcza w zakresie powrotów, identyfikacji miejsc przyjmowania i koordynacji między państwami. Całkowite wdrożenie Paktu przewidziane jest na połowę 2026 roku.

Według opracowania instytutu badawczego z Kilonii, opublikowanego 16 czerwca, na początku 2025 roku doszło do wzrostu pomocy dla Ukrainy ze strony europejskich krajów, co pozwoliło załatać dziurę, jaką pozostawiło wycofanie się nowej amerykańskiej administracji Donalda Trumpa. A od stycznia do kwietnia 2025 roku Ukraina otrzymała więcej pomocy niż wynosiła średnia w latach ubiegłych w tym samym okresie.

Wystawa "Oko w oko", prezentowana w Couvent des Jacobins w Rennes do 14 września, zgłębia temat portretu za pośrednictwem ponad 90 dzieł z kolekcji Pinault. Prace, zarówno malarskie, jak i fotograficzne, konfrontują zwiedzających z twarzami, które odzwierciedlają ludzką historię, emocje i napięcia. Wydarzenie zwraca uwagę na wielu współczesnych artystów.

Festiwal muzyki i tańca w Grenadzie pozwala pokazać związek między wyimaginowanym miastem a prawdziwym miastem opisywanym przez artystów, między ludową tradycją andaluzyjską a ważnym europejskim dziedzictwem muzycznym, które tam rozbrzmiewa. Tegoroczna edycja potrwa do 13 lipca, gromadząc przez miesiąc artystów z różnych światów, od piosenki po taniec i film.

Do 4 stycznia 2026 roku muzeum Modern Two w Edynburgu będzie gościć wystawę "Opór" wymyśloną przez brytyjskiego artystę i filmowca Steve'a Rodneya McQueena. Ekspozycja przedstawia sto lat ruchów protestacyjnych w Zjednoczonym Królestwie, podkreślając decydującą rolę fotografii w dokumentowaniu, przekazywaniu i mobilizowaniu społecznej walki. Poprzez prace ważnych fotografów "Opór" naświetla historie, które przez długi czas pozostawały w cieniu, historie, które zmieniły brytyjskie społeczeństwo dzięki odwadze i solidarności.

Do 12 września w stolicy Słowenii odbywa się 73. edycja Festiwalu w Lublanie. W programie znaleźli się artyści uznani na scenie krajowej i międzynarodowej oraz przedstawienia operowe, baletowe, musicale, koncerty symfoniczne, muzyka kameralna, jazz i teatr. Występy odbywają się w najbardziej charakterystycznych lokalizacjach tego miasta.

Fundacja DESTE i Nowe Muzeum prezentują, we współpracy z Muzeum Benaki, wystawę "In a Bright Green Field" - zbiorową ekspozycję z udziałem 29 młodych greckich i cypryjskich artystów, która potrwa do 13 września. Poprzez malarstwo, rzeźbę, film i performans artyści eksplorują możliwe przyszłości, w których mogą pojawić się nowe relacje z naturą i rozszerzone formy społeczności. Zainspirowani lokalnymi historiami Grecji i Cypru poruszają tematy takie jak zmiany w pracy, technologie oraz życie na wsi i w mieście. Wystawa ukazuje dynamiczną scenę artystyczną, która zwraca uwagę na współczesne globalne wyzwania.

W 2025 roku przypada 150. rocznica urodzin Thomasa Manna, jednej z najważniejszych postaci literatury niemieckiej XX wieku. Obchody "Mann 2025: 150 lat Thomasa Manna" są hołdem dla tego kluczowego pisarza poprzez serię międzynarodowych wydarzeń: odczytów, wystaw i konferencji poświęconych jego literackiej i politycznej spuściźnie. Strona internetowa zawiera program wydarzeń na całym świecie do stycznia 2026 roku.

Do 22 września Centrum Pompidou prezentuje wystawę Wolfganga Tillmansa. Artysta przejmuje Publiczną Bibliotekę Informacji instalacją, która łączy fotografię, wideo, muzykę i tekst, wchodząc w interakcję z architekturą budynku i kwestionując jego rolę jako miejsca wiedzy. W ciągu 35 lat pracy artysta zajmował się takimi tematami, jak przemiany społeczne, kultura współczesna i przekazywanie wiedzy. Jego prace zachęcają do refleksji nad naszą epoką i sposobami rozpowszechniania informacji.

Do 12 października HamburgerKunsthalle prezentuje wystawę "Rendez-vous ze snów", na której zgromadzono ponad pięćdziesięciu surrealistycznych artystów. Ekspozycja bada podobne symbole i wizje romantyków i surrealistów oraz ukazuje, w jaki sposób romantyzm napędzał potęgę wyobraźni surrealizmu.

Do 25 stycznia 2026 roku Irlandzkie Muzeum Sztuki Nowoczesnej (IMMA) prezentuje monograficzną wystawę Sama Gilliama. Od połowy lat 60. XX wieku Gilliam stał się pionierem dzięki swoim słynnym drapowanym obrazom, które łączyły malarstwo, rzeźbę i performans w dialogu z architekturą przestrzeni wystawienniczych. Falujące, teatralne formy jego prac przywołują dziką wielkość irlandzkiego wybrzeża, z płynnymi kompozycjami, które oddają organiczną i nieprzewidywalną naturę lądu i morza.

11 czerwca francuska minister kultury Rachida Dati gościła w Paryżu swoich unijnych odpowiedników oraz przedstawicieli sektora kultury. Podczas spotkania odbyły się dwustronne rozmowy Rachidy Dati z jej niemieckim odpowiednikiem Wolframem Weimerem. Oboje wyrazili pragnienie, aby francusko-niemiecki duet odegrał wiodącą rolę w przekształceniu ARTE w europejską platformę nadawczą zdolną do zwalczania dezinformacji, zwłaszcza w obliczu wpływów Rosji i Chin, oraz do wzmacniania odporności demokracji. Spotkanie było następstwem posiedzenia Rady Europejskich Ministrów Kultury, które odbyło się 13 maja w Brukseli, oraz deklaracji popierającej europejski model kultury podpisanej w Cannes przez 25 państw członkowskich.

Do 19 października Lillehammer Kunstmuseum prezentuje "Bonnard i kraje nordyckie" - wystawę poświęconą Pierre'owi Bonnardowi (1867-1947), mistrzowi XX-wiecznego koloryzmu. Ekspozycja objaśnia wpływ Bonnarda na skandynawskich artystów, podkreślając estetyczny dialog między Francją a Skandynawią od lat dwudziestych XX wieku. Wystawa prezentuje ponad sto dzieł Bonnarda, a także dzieła skandynawskie inspirowane jego dziedzictwem.